Aktualności

Spotkanie, prowadzone w języku angielskim, odbędzie się w 6 grudnia br. (piątek) o godzinie 12:00 w Auli A.1.09 na Wydziale Politologii i Dziennikarstwa UMCS (ul. Głęboka 45 w Lublinie).
Partnerem wydarzenia jest Instytut Somaesthetics and the Arts Center Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.

Richard Shusterman jest amerykańskim filozofem, profesorem związanym z Florida Atlantic University oraz dyrektorem tamtejszego Center for Body, Mind, and Culture. Inspirowane jego myślą badania rozwijane są obecnie w wielu ośrodkach naukowych na całym świecie. Zdaniem profesora Shustermana zarówno artystyczna ekspresja (twórcy), jak i estetyczne doświadczenie (twórcy i odbiorcy) wykraczają daleko poza tradycyjne dyscypliny zaliczane do sztuk pięknych oraz klasyczny podział na rozłączne role twórcy i odbiorcy. W tym kontekście obszar sztuki popularnej jawi się jako obiecujący przedmiot refleksji estetycznej.

Shusterman jest autorem wielu książek, przetłumaczonych na czternaście języków. Do najważniejszych z nich należą: Thinking through the Body: Essays in Somaesthetics (2012), Body Consciousness: A Philosophy of Mindfulness and Somaesthetics (2008), Surface and Depth (2002), Performing Live (2000), Practicing Philosophy (1997) oraz Pragmatist Aesthetics (1992/2000). W języku polskim ukazały się m.in.: Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką (Wrocław 1998, 2015), Praktyka filozofii. Filozofia praktyki. Pragmatyzm a życie filozoficzne (Kraków 2005), Świadomość ciała. Dociekania z zakresu somaestetyki (Kraków 2010, 2016) oraz Myślenie ciała (2016). W Polsce opublikowano również pierwszy nieautorski wybór esejów Shustermana pt. O sztuce i życiu. Od poetyki hip-hopu do filozofii somatycznej (red. W. Małecki, 2007).
Profesor Shusterman wykładał gościnnie m.in. w Chinach, Danii, Francji, Japonii, Niemczech, Norwegii, Polsce i Włoszech. Jest kawalerem francuskiego Orderu Palm Akademickich oraz autorem dwóch projektów opracowanych dla UNESCO. Doświadczenie profesjonalnego nauczyciela i terapeuty metody Feldenkraisa stanowi dla niego istotne źródło inspiracji do badań w sferze somaestetycznej.

Richard Shusterman to przede wszystkim twórca i czołowy przedstawiciel somaestetyki – dyscypliny łączącej teorię z praktyką. Kluczowym założeniem, które pozwala somaestetyce włączyć w swoje ramy odmienne filozofie, idee i praktyki religijne, kulturowe tradycje oraz zróżnicowane praktyki codzienne współczesnego świata, jest przekonanie, że głównym narzędziem naszej wrażliwości, zmysłowości, emocjonalności, woli i poznania jest soma, czyli jedność umysłu i ciała, która organizuje cały nasz świat oraz wszystkie formy doświadczenia.

Somaestetyka dostarcza również metod pozwalających na rozpoznawanie relacji między ciałem a jego fizycznym otoczeniem, badając parametry obiektów i sytuacji przestrzennych, których doświadczenie przez ciało umożliwia uznanie ich za estetyczne. Koncepcja somaestetyki, rozwinięta w tradycji amerykańskiego pragmatyzmu (zwłaszcza w ujęciu Johna Deweya z pierwszej połowy XX wieku), koncentruje się na łączeniu filozoficznej kategorii doświadczenia z interdyscyplinarną refleksją nad ludzkim ciałem. Podkreśla przy tym znaczenie zmysłów jako narzędzi percepcji i samopoznania, umożliwiających głębsze zrozumienie relacji między człowiekiem a światem.

FILOZOFIA JAKO SPOSÓB ŻYCIA – PRZED KAMERĄ
(PHILOSOPHY AS A WAY OF LIFE — ON CAMERA)
Wykład w języku angielskim – materiał wideo z komentarzem autora.

Sokrates, propagując filozofię jako sposób życia, odrzucał praktykę pisania filozoficznego, uznając ją za demoralizującą rozrywkę. Niemniej jednak pisanie szybko stało się uprzywilejowanym medium filozofii, a filozofia jest dziś zasadniczo praktykowana jako literatura (pisanie i czytanie), a nie ustny dialog. W jakim stopniu i w jaki sposób filozofia może wykorzystać nowe technologie medialne — nie tylko w kontekście cyfrowej produkcji artykułów, książek i blogów, ale także poprzez media wizualne? Eksperymentowanie z mediami wizualnymi wydaje się szczególnie odpowiednie w kontekście estetyki, będącej jedną z dziedzin filozofii. Filozof Richard Shusterman kontynuuje to pionierskie podejście w estetyce pragmatystycznej i somaestetyce, starając się przekazać swoje idee za pomocą medium, jakim jest wideo. To część jego nieustannej pracy na rzecz popularyzacji filozofii jako sposobu życia oraz poszerzenia jej zasięgu. Filmy wideo, które tworzy, przybierają różne formy: to eksperymentalna sztuka performance (we współpracy z paryskim artystą Yannem Tomą) oraz trzyczęściowy dokument edukacyjny poświęcony pracy filozoficznej Shustermana i jej inspirującym źródłom (wyreżyserowany przez polskiego filmowca Pawła Kuczyńskiego). Projekty te były prezentowane w Europie, Kolumbii, Stanach Zjednoczonych i Chinach. Podczas piątkowej prezentacji prof. Shusterman zaprezentuje fragmenty wspomnianego dokumentu oraz swojej pracy performatywnej.

EN:

Richard Shusterman is an American philosopher, a professor affiliated with Florida Atlantic University, and the director of the Center for Body, Mind, and Culture at the university. Research inspired by his ideas is currently being developed in many academic centers worldwide. According to Professor Shusterman, both artistic expression (of the creator) and aesthetic experience (of both the creator and the viewer) extend far beyond the artistic disciplines traditionally categorized as fine arts and the conventional division into the separate roles of creator and viewer. In this context, the realm of popular art becomes a promising subject for aesthetic reflection.

He is the author of numerous books (translated into fourteen languages), among which the most notable are: Thinking through the Body: Essays in Somaesthetics (2012), Body Consciousness: A Philosophy of Mindfulness and Somaesthetics (2008), Surface and Depth (2002), Performing Live (2000), Practicing Philosophy (1997), and Pragmatist Aesthetics (1992/2000). Several of these works have been published in Polish, including: Pragmatist Aesthetics. Living Beauty and Reflection on Art (Wrocław 1998, 2015), Practicing Philosophy. Philosophy of Practice. Pragmatism and the Philosophical Life (Kraków 2005), Body Consciousness. Investigations in Somaesthetics (Kraków 2010, 2016), and Thinking the Body (2016). Additionally, Poland has published the first non-authorial selection of Shusterman’s essays, titled Shusterman. On Art and Life.

Richard Shusterman is the creator and leading representative of somaesthetics—a discipline that is both theoretical and practical. The premise that allows somaesthetics to incorporate diverse philosophies, religious ideas and practices, cultural traditions, and the various everyday practices of the modern world is the belief that the primary instrument of our sensitivity, sensuality, emotionality, volition, and cognition is the soma, or the unity of mind and body, which organizes our entire world and all forms of experience.

Somaesthetics also offers methods for understanding the relationship between the body and its physical surroundings, exploring the parameters of objects and spatial situations whose bodily experience qualifies them as aesthetic. This concept, rooted in the tradition of American pragmatism (especially as developed in the first half of the 20th century by John Dewey), seeks to integrate the philosophical category of experience with interdisciplinary reflection on the human body. It emphasizes the role of the senses as tools of perception and self-knowledge, facilitating an understanding of the relationship between humanity and the world.

(PHILOSOPHY AS A WAY OF LIFE — ON CAMERA)
Exhorting philosophy as a way of life, Socrates eschewed the practice of philosophical writing as a corrupting distraction. But writing soon became philosophy’s privileged medium, and philosophy today is essentially practiced today as literaturę (writing and reading) rather than oral dialogue. To what extent and in what ways can philosophy take advantage of new media technology — not simply through the digital production of articles, books, and blogs but also through visual media? Experimentation in visual media seems especially appropriate for the philosophical field of aesthetics. Philosopher Richard Shusterman continues the pioneering thrust of his work in pragmatist aesthetics and somaesthetics by trying to convey his message in the medium of video as part of his continued efforts to revive the idea of the philosophical life while expanding philosophy’s reach and public. The videos take two very different forms: experimental performance art (in collaboration with the Parisian artist Yann Toma) and a three-part educational documentary concerning Shusterman’s philosophical work and its inspirational sources (directed by the Polish filmmaker Paweł Kuczyński). This video work has been exhibited in Europe, Colombia, the U.S., and China. In today’s presentation,  Shusterman will show some of this documentary video and performance work.